«Ўзбекистон иқтисодий ахборотномаси» журнали таҳририяти ходимлари Францияга қилган хизмат сафари давомида Ўзбек маданий меросига қизиқувчи билимга чанқоқ француз олими, профессор Марк Тутан билан Ўзбекистоннинг Франциядаги элчихонасида суҳбатлашди. 1978 йилда Францияда таваллуд топган М.Тутан INALCO ни форс филологияси йўналишини тамомлаган. 10 йилдан буён Темурийлар даври тарихи, адабиёти ва қўлёзмаларини ўрганиш билан шуғулланади.
Суҳбат чоғида М. Тутан ўзбек тилида суҳбат қуришни ёқтиришини айтди ва биз бу таклифни қабул қилиб, унга ўзбек тилида саволлар билан мурожаат қилдик. У Тошкентда оиласи билан 6 йил яшагани, олиб бораётган илмий тадқиқотлари тўғрисида ўзбек тилимизда ҳаяжонланиб гапириб берди. Ўзбек тили ҳамда Абдурахмон Жомий, Заҳириддин Муҳаммад Бобур, Мир Алишер Навоий асарлари қаторида Шарқнинг кўплаб шоир ва мутафаккирлари унинг тадқиқотлари асоси эканлигини сўзлаб берди.
М. Тутан ўзбек тилини ўрганиш билан бирга ҳозирга қадар туркий тиллар тарихи ва этимологиясига бағишлаб 20 га яқин мақола ва китоб ёзган. М. Тутан илмий изланишлари марказида Алишер Навоий асарлари алоҳида ўрин тутади. Унинг асарлари нафақат бадиий, балки илмий нуқтаи назардан ҳам алоҳида диққатга сазовор. Олим ҳозирги пайтда Бобурийзода Акбаршоҳ давридаги қўлёзмаларни ўрганиш билан бир қаторда 2020 йилда Парижда Темурийлар даври адабиётини кенг оммага таништириш мақсадида «Мир Алишер Навоий – машҳур темурийзодога янгича ёндашув» мавзусида 2 кунлик халқаро анжуман ташкил этиш масаласи устида иш олиб бормоқда.
Ўзбек маданий меросини жону дили билан ўрганаётган ёш француз олимига миннатдорлик билдириб, унга ўзбек навоийшунос олимлари билан ҳамкорлик қилишида баҳоли қудрат ёрдам беришимизни айтиб хайрлашдик.
Бахтиёр АЗАМОВ,
«O‘zIA» мухбири