Ўзбекистон пахтачилик ва тўқимачилик соҳаси кўп йиллар халқаро пахта тақиқи остида бўлди. Аммо шундай ноқулай даврда ҳам Сингапурнинг INDORAMA GROUP компанияси мамлакатни қўллаб-қувватлади. Бугун эса мақоламизни ушбу компанияга, унинг республика тўқимачилик саноати тикланиши ва ривожланишига қўшган ҳиссасига бағишлашга қарор қилдик. Суҳбатдошимиз Дипак РЕЙНЕ пахтачилик ва тўқимачилик соҳасида умумий мақсадларга эришиш йўлида икки мамлакатнинг қўшма фаолиятига доир кўпгина жиҳатлар ҳақида сўз юритди.
– Жаноб Рейне, суҳбатимизни Indorama Group компаниясининг Ўзбекистонга ташрифидан бошласак. Унинг мамлакатимиздаги мақсад ва вазифалари қандай? Маълумки, компания пахтага тақиқ қўйилган энг ноқулай даврда ҳам мамлакат тўқимачилик саноатига инвестициялар киритган эди. Бундан ташқари, компания халқаро ташкилотлар билан ҳамкорликни йўлга қўйиш ва бойкотни бекор қилишда муҳим ўрин тутди. Шу ҳақда батафсил тўхталсангиз.
– Агар Indorama Group компанияси ҳақида сўз юритсак, у 45 йил муқаддам тўқимачилик соҳасида иш бошлаб, ўнлаб йиллар муваффақиятли ривожланган даврида бизнесимиз янада кўп миллатли ва ҳар тарафлама тус олди, аммо тўқимачилик саноати асосий йўналишларимиздан бири бўлиб қолмоқда – компаниямиз аввалгидек тўқимачилик маҳсулотларининг дунёда энг йирик етказиб берувчиси ҳисобланади.
Нега Ўзбекистон тўқимачилик соҳасига инвестиция киритдик? Негаки биз 10 йилдан кўпроқ вақт аввал Ўзбекистон бозорига қадам қўйган пайтимизда, у пахтани етиштирувчи ва асосан ип-калава тарзида экспорт қилувчи энг йирик мамлакатлар бири сифатида танилганини билардик. Бу мамлакат салоҳияти улкан, бизга эса пахтани экспорт қилиш эмас, балки етиштириш ва қайта ишлаш жуда муҳим. Шундай қилиб, жаҳон стандартига мос ип-калава ишлаб чиқаришни бошладик ва бу йўналишда ўша вақтдаёқ, 12 йил аввал инвестициялар киритдик.
2022 йилда Ўзбекистон 3 млрд. доллардан зиёд ҳажмда тўқимачилик маҳсулотларини экспорт қилди. Бу эса Indorama Group инвестициялар борасида тўғри қарорга келганидан дарак беради. Маълумки, Cotton Campaign халқаро коалициясига аъзо бўлган 300 дан ортиқ хорижий брендлар Ўзбекистонга бойкот эълон қилган эди. Биз мулоқотга киришиб, Ўзбекистон билан ишлашга чақирдик. 2022 йил бошида бойкот бекор қилингандан сўнг Ўзбекистонга халқаро брендларни жалб қилиш ва уларнинг маҳсулот етказиб бериш занжирларида иштирок этиш борасида янги имкониятларни қўлга киритдик. Уларга сифатли маҳсулот етказиб беришга интиламиз. Бунинг учун бизда «Энг яхши пахта» сертификатлаштириш тизими бор. BCI сертификатларига эга маҳсулотларимизни кўрган брендлар биз билан ҳамкорликка интилади, чунки бу дунёда эътироф этилган тизимдир. Биз BCI билан ишлаб, Ўзбекистон тарихида биринчи бўлиб мазкур сертификатни олдик. Шу тарзда тайёр кийим, интерьер ва сочиқлар учун мато ишлаб чиқарувчиларига брендлар билан ишлаш борасида ажойиб шароитлар яратилди.
– Сизнингча, Indorama Group компанияси Ўзбекистон тўқимачилик саноатига инвестициялар киритганидан буён бу соҳада қандай туб ўзгаришлар юз берди?
– Indorama Group компанияси Ўзбекистон тўқимачилик саноатининг энг йирик инвесторларидан. Шунингдек, компаниямиз мамлакатнинг нафақат тўқимачилик, балки агробизнес соҳасига инвестициялар киритади, бундан ташқари, Ўзбекистонда ўғит ишлаб чиқариш бўйича бизнесини ривожлантирмоқда. Ушбу мақсад йўлида Фарғонада азот ишлаб чиқариш билан шуғулланмоқдамиз ва Indorama Kokand Fertilizers компаниясини ишга туширдик.
Инвестицияларга келсак, Ўзбекистон табиий захираларга бой, тажрибали мутахассисларга эга, саноат соҳасида ҳам барча нарса муҳайё. Шу сабаб, мамлакатингиз инвесторлар учун жуда қулай. Ўзбекистон бозор иқтисодиётига ўтишга катта эътибор бермоқда, 2016 йил ислоҳотлари ва иқтисодиётдаги кейинги янгиланишлар яхши натижалар келтирди. Мамлакатга инвестор сифатида қадам қўяр экансиз, бу ердаги барча имкониятларни баҳолайсиз, таваккалчиликлар ҳақида билиб оласиз. Буни ҳар бир инвестор инобатга олади. Аввало худди шу йўналишда Ўзбекистон инвесторлар учун хавфсиз ва қулайдир.
Ўзингиз ва бизнесингиз муҳофаза остида эканлигини билиб, бу мамлакат бозорига бемалол қадам қўяверасиз. Бу инвестицияларингиз ҳимояланган деганидир. Ҳозир қийинчиликлар йўқ дея олмайман, аммо имкониятлар етарли.
– Indorama Kokand Textile компанияси Ўзбекистонда ип-калаванинг етакчи ишлаб чиқарувчиларидан бирига айланмоқда. Унинг муваффақиятига нима ёрдам берди? Уни ривожлантиришнинг келгуси стратегияси қандай?