Сўнгги йилларда мамлакатимизда муҳтарам Президентимизнинг «“Рақамли Ўзбекистон – 2030” стратегиясини тасдиқлаш ва уни самарали амалга ошириш чора-тадбирлари тўғрисида»ги Фармонига мувофиқ, тўқимачилик саноатини рақамлаштириш устида тизимли ишлар олиб борилмоқда. Тўқимачилик соҳаси жаҳон саноатида муҳим ўрин тутишини инобатга олсак (унинг ҳажми 1 трлн. АҚШ долларидан ошиб кетган), рақамли ечимлар ва янги технологиялар жорий этилиши жаҳон бозорида рақобатбардош ва харидоргир бўлишда муҳим аҳамият касб этмоқда.
Осиё тараққиёт банки яқинда ўтказган тадқиқотларига кўра, мамлакат қулай сиёсат юритган ҳамда кўникмаларни ошириш ва ўқитишга инвестициялар киритган тақдирда сунъий интеллект ва бошқа илғор технологияларни жорий этиш катта ўсиш салоҳиятига эга тўқимачилик ва тикувчилик саноатида 100 мингдан ортиқ янги иш ўринларини яратишга ёрдам беради.
Рақамлаштириш тўқимачилик саноатини қандай ўзгартираётганини кузатиб, биз тўртинчи саноат инқилобига гувоҳ бўламиз.
Тўқимачилик соҳасини рақамлаштириш нимани назарда тутади?
Ўзбекистон тўқимачилик саноатини рақамлаштиришнинг муҳим жиҳати маҳсулотни маркировкалаш тизимини жорий этишдан иборат. Маркировкалаш туфайли ҳар бир маҳсулот маълумотлар базаси билан боғланган ноёб кодга эга. Бу истеъмолчиларга маҳсулот асл эканини тез текшириб, унинг сифатига ишонч ҳосил қилишга имкон беради. Аммо маркировкалашнинг тўқимачилик саноатидаги асосий вазифаси – Ўзбекистон маҳсулотларини дунёга танитиш ва ижобий нуфузини яратишдир.
«Ўзтўқимачиликсаноат» уюшмаси Ўзбекистон Республикаси Ахборот технологиялари ва коммуникацияларини ривожлантириш вазирлиги билан ҳамкорликда Президентимизнинг 2022 йил 21 январдаги ПФ-53-сон Фармонига мувофиқ пахта толасини автоматлаштирилган ҳисобга олиш мақсадида пахта-тўқимачилик кластерларида маркировкалаш тизимини жорий этиш бўйича лойиҳани ишга туширди. Бу бошланиши, холос. Бугун маркировкалаш тизими Ўзбекистоннинг тўққиз вилоятида пахтани қайта ишлайдиган 44 заводда ўрнатилган. Андижон, Фарғона, Хоразм вилоятлари ва Қорақалпоғистон Республикасида тизимни жорий этиш бўйича ишлар давом эттирилмоқда.
Пахта толасини маркировкалаш меҳнат шароитларини яхшилашга ва атроф-муҳитни ҳимоялашга ёрдам беради. Маҳсулот йўлини кузатиш орқали етказиб бериш занжиридаги бузилишларни аниқлаш ва уларни бартараф этиш чораларини кўриш мумкин.
Ўзбекистон Республикаси Президентининг 2023 йил 26 январьдаги ПҚ-23-сонли қарорига мувофиқ Ўзбекистон Республикаси Қишлоқ хўжалиги вазирлиги бу тизимнинг барча пахта-тўқимачилик кластерларида ва йигирув фабрикаларида жорий этилишини таъминлайди. Шу тарзда маркировкалаш жараёни кейинги босқичга ўтади. Бошқа лойиҳа маҳсулот сифати ва рақобатбардошлигини оширибгина қолмай, балки тўқимачилик маҳсулотларининг бутун ишлаб чиқариш ва сотиш жараёни шаффофлиги ва хавфсизлигини таъминлайди. Бу шаффофлик ва кузатилувчанликни оширишни таъминлайдиган Sustainability Pledge ташаббуси доирасида блокчейн тизимини жорий этиш бўйича UNECE дастлабки-синов лойиҳаси бўлиб, ҳозирги вақтда тўқимачилик саноати учун устувор йўналишга айланган.
Шахзода КУЧКАРОВА, Ахборот сиёсати, PR ва масс-медиа департаменти бошлиғи
0
293 
