Ўзбекистон хилма-хил географик жойлашувчи, адир ва қирлари бой флорага эга, чўл ҳудудларида ўзига хос ажойиб фаунали минтақаларга бой диёр. Бу каби гўзал ва қулай сайёҳлик инфратузилмасига эга жойларни ўлкамзнинг қарийб ҳар бир туманидан топиш мумкин. Минтақаларимизга сайёҳлар оқимини кўпайтириш, уларга қулай шарт-шароитлар яратиш, шунингдек, аҳоли даромадларини ошириш мақсадида туманларда зарур инфратузилма барпо этилмоқда. Ҳар бир туман ўз сайёҳлик маҳсулотини ишлаб чиқиши ва шу орқали туризмнинг турли йўналишларини ривожлантириши мумкин. Масалан, Тошкент вилоятининг Бўстонлиқ туманида «Чарвоқ» эркин сайёҳлик зонаси, Угам-Чатқол миллий боғи, «Чорвоқ» сув омбори мавжуд.
Хусусан, Тошкент вилоятида туризмни жадал ривожлантириш учун барча шароитлар мавжуд. Паркент туманида сўлим, гўзал табиатли жойлар, зиёрат қилиш учун обидалар, агротуризм учун яхши салоҳият, кўплаб умумий овқатланиш шохобчалари мавжуд. Зангиота – тарихий жой, у ерда «Зангиота» зиёрат туризми мажмуаси, шунингдек, ҳунармандчилик марказлари ва савдо марказлари бўлса, Оҳангарон тарихий диққатга сазовор жойлар ва маданий мерос объектларига ниҳоятда бой. Шунингдек, саноат туризми учун имкониятлар мавжуд. Бўка тумани гастрономик йўналишдаги ноёб сайёҳлик объектларига эга. Чиноз Тошкентни бошқа минтақалар билан боғловчи асосий автомагистралда жойлашган, туманда агротуризм, гастрономик туризмни ривожлантириш салоҳияти мавжуд. Ангрен тумани ўзига хос саноат сайёҳлик йўналиши сифатида танилган. Унинг ҳудудида жойлашган Янгиобод ва Лашкарак қишлоқлари ўзининг гўзал табиий манзаралари билан машҳур.
Лашкарак. Тоғ қишлоғи, Қурама тизмасининг ғарбий ёнбағирларидан бошланадиган Оҳангароннинг чап ирмоғи – Лашкарак сойининг дарасида жойлашган. Лашкарак қишлоғи Ангрендан 20 километр масофада, денгиз сатҳидан тахминан 1700 метр баландликда жойлашган.
Лашкарак атрофи Тошкент воҳаси табиатининг энг гўзал бурчакларидан, атрофдаги тоғлар арчазор билан қопланган. Лашкараксойга оқиб тушадиган кўплаб сойлар бўйлаб боғлар ва ёнғоқзорлар ўсади. Сойлар турли хил баландликдаги кўплаб шаршараларни ҳосил қилади ва баҳор ойларида тоғ ёнбағирларидан тушган сувнинг шовқини ёқимли куйдек эшитилиб туради.
Лашкарак бир-бирига туташиб кетган боғлар ва атрофидаги арчазорлар соясида кўмилган. Табиати шунчалик гўзалки, бу ерга бир марта келган киши қайта келишни хоҳлайди.
Туб аҳолининг сўзларига кўра қишлоқ номи «лашкар» – жангчи сўзидан келиб чиққан. Афсонага кўра қадимда бу жойларда энг чидамли ва кучли одамлар яшаган, шу туфайли уларнинг вакилларини армияга бажонидил олишган. Оқсоқоллар маҳаллий аҳолининг чидамлилигини маҳаллий сувнинг ўзига хос хусусиятлари билан изоҳлайдилар. Ҳатто маҳаллий Мойлибулоқ булоғи яқинидаги ўтлоқларда ўтлаётган сигир ва эчкиларнинг сути ҳам бошқа жойларда озиқланадиган сигир ва эчкиларга қараганда икки баравар ёғли. Булоқ суви нафақат мазали, балки шифобахш ҳамдир.
Кумушкон. Пойтахтдан 50 км узоқликдаги гўзал тоғли ҳудудда ажойиб қишлоқ – Кумушкон жойлашган. Маҳаллий шифохона ва кўплаб сайёҳлар учун машҳур дам олиш маскани. Тоғнинг тоза ҳавоси, шаффоф кўл ва дарёлар, – тўлақонли дам олиш учун ҳамма нарса мавжуд: инфратузилма, меҳмонхона мажмуалари, меҳмон уйлари, маданият уйлари, миллий таомлар ресторанлари, халқ ва амалий санъат вакиллари учун ижод уйлари, агротуризм мажмуалари. Қулай инфратузилмани яратиш борасида ишлар аллақачон бошлаб юборилган: йўлларни асфальтлаш, ички кўчаларни текислаш ва шағал билан тўлдириш, йўл белгиларини ва тунги ёритгичларни ўрнатиш, гулзорлар ташкил этиш, электр узатиш линиялари ва газ қувурларини таъмирлаш, ахлат йиғиш пунктларини қуриш ва якка тартибдаги турар-жой биноларининг фасадларини пардозлаш ишлари шулар жумласига киради.
«Кумушкон» МФЙда алоҳида йўналишлар бўйича – этноқишлоқ, миллий таомлар қишлоғи, ҳунармандлар қишлоғи, рассомлар қишлоғи ва агротуризм қишлоғини яратиш кўзда тутилган. Шунингдек, меҳмон уйлари, оммавий кутубхона, ёшлар ижод маркази, халқ ўйинлари ва спорт намойишлари майдончаси, ўтовлар шаҳарчаси, туризм ахборот маркази, сувенир ва ҳунармандчилик маҳсулотлари дўконлари, замонавий санитария-гигиена масканлари, сайёҳлар учун тиббий хизмат кўрсатиш шохобчалари, сунъий шаршаралар ҳамда 7 та мавсумий дам олиш маскани ва бошқа кўплаб янги объектлар ташкил этилади.
Ғилон. Бу Помир-Олой тоғларининг ғарбий ёнбағрида жойлашган Қашқадарё вилоятининг Шаҳрисабз туманидаги қишлоқ. 1305 йилда ташкил этилган бу қишлоқ аҳолиси ҳанузгача қадимий урф-одатлар ва турмуш тарзини сақлаб келаётгани таҳсинга сазовор. Ҳудуд Ўзбекистон ва Тожикистон чегарасида, Шаҳрисабздан 80 километр узоқликда жойлашган бўлиб, 2018 йил ўрталарига қадар чет эллик сайёҳлар махсус чегара режими туфайли ушбу қишлоққа ташриф буюролмаганлар. Қишлоқ тўрт томондан баландлиги шарқда 4000 метрдан ошадиган баланд тоғлар билан ўралган. Бу Ўзбекистоннинг энг баланд тоғ қишлоқларидан бири ҳисобланади. У ерга кўп сонли айланма, илонизи йўллар орқали борилади. Қишлоқ атрофида замонавий қишлоқ хўжалиги техникасидан фойдаланиш мумкин бўлган нишаб ер участкалари деярли йўқ, қишлоқ аҳли, деҳқонлар 40 градусгача тик тоғ ёнбағирларида бир жуфт ҳўкиз ёки эшак қўшилган оддий омоч ёрдамида далаларга ишлов беришади. Боғлар ҳам тик қияликларда ва дарё дараларида ўстирилади. Ғилон қишлоғи орқали шу номдаги дарё оқиб ўтади. Аҳолисининг алоҳида ғурури – тоғлар ёнбағирлари бўйлаб ўнлаб километрларга ётқизилган сунъий каналларнинг сертармоқ ирригация тармоғи. Қишлоқда энг машҳур тоғ картошкаси ўсади. Эски уйлар ва тор кўчалардан иборат қишлоқнинг марказий қисми айниқса, экзотик қиёфага эга. Шуниси эътиборга моликки, бу ерда уйнинг иккинчи қавати турар-жой бўлиб, биринчи қаватда молларни сақлаб туриш мақсадида фойдаланилади. Худди шундай архитектура Тибетда ва Непалнинг баланд тоғларида ҳам кузатилади. Ғилонликлар узоқ умр кўрувчилардир. Қишлоқда соғлиқ ва куч тимсоли бўлган 85 ёшдан ошган одамни тез-тез учратиш мумкин. Минглаб сайёҳлар зиёрат қилиш учун келадиган муқаддас «Ҳазрати Султон» тоғи ҳам шу ерда жойлашган. Ўзбекистоннинг энг гўзал ва сероб шаршараларидан бири – 40 метрли «Сувтушар» шаршарасини ҳам бориб кўриш мумкин. Қишлоққа борувчи йўлда машҳур Ҳисор сув омбори ҳам бор.
Дарина АНДРЕЙЧУК, «O‘zIA» журнали мухбири
0
290 
