Залворли қадамлар ва қувончли натижалар
Магистрал газ қувурлари тармоғи – мамлакат тараққиётида, унинг иқтисодиётини юксалтиришда муҳим аҳамиятга эга тизим ҳисобланади. Хонадонларимиздаги фаровонлик, ижтимоий аҳамиятга эга муассасалардаги имкониятлар, саноат корхоналарининг самарали ишлаши, электр энергияси ишлаб чиқарувчи йирик қувватлар… Буларнинг ҳеч бирини табиий газ таъминотисиз тасаввур қилиб бўлмайди. Бугунги кунда «Ўзтрансгаз» акциядорлик жамияти мамлакат газ транспорт тизимини ривожлантириш ҳамда истеъмолчиларни табиий газ билан бир маромда таъминлаш мақсадида қатор ислоҳотлар ҳар қачонгидан ҳам жадаллашганига гувоҳ бўлиш мумкин. Аввалига ўтган йилда эришилган натижалар ҳақида.
Жамият томонидан 2019 йилда республика истеъмолчиларига 38 млрд.куб метрга яқин табиий газ етказиб берилди. Жумладан, аҳоли 10 млрд. куб метр дан ортиқ (110,3%), улгуржи истеъмолчилар салкам 24,5 млрд. куб метр, шунингдек, автомобилларга газ тўлдириш компрессор шохобчалари (АГТКШ)га 3,5 млрд. куб метр табиий газ етказиб берилди. Соҳани ривожлантириш мақсадида тизимда амалга оширилган қатор янгиликлар, модернизация ишлари ҳақида сўз кетганида дастлаб газ транспорт тизимини беталафот ва ишончли ишлашини таъминлаш борасидаги саъйи-ҳаракатларга тўхталиш ўринли. Ёқилғи-энергетика ресурсларидан оқилона фойдаланиш, ҳамда табиий газ билан боғлиқ технологик йўқотишларни камайтириш юзасидан кўрилган зарур чоралар натижасида, магистрал газ қувурларининг бир қатор участкаларида аниқланган нуқсонлар бартараф этилди. Хусусан, «Газли–Чимкент» магистрал газ қувурининг 29 км қисмида диаметри 720 мм бўлган қувурлар 1220 мм диаметрли қувурларга алмаштирилди. Натижада ушбу магистрал газ қувурларининг ўтказувчанлиги 1,5 баробарга ошди. «Газли–Когон» магистрал газ қувурининг биринчи тармоғидаги 32 км қисмида эса диаметри 720 мм қувурлар 1020 мм қувурга алмаштирилиши ҳисобига ушбу тармоқ орқали қиш мавсумида реверс газ транспорти 1,1 млрд. куб метрга оширилди. «Ховос – Фарғона» магистрал газ қувурининг иккинчи тармоғидаги 17 км қисми реконструкция қилингани туфайли унинг ўтказувчанлиги ҳам 1,5 баробарга ошиб, Тошкент шаҳри, Тошкент вилояти ва Фарғона водийсига суткасига 30 млн. куб метргача табиий газ етказиб берила бошланди. «Оҳангарон–Олмалиқ» магистрал газ қувурининг
5 км қисми – диаметри 530 мм дан диаметри 720 ммлик қувурга алмаштирилиши натижасида Тошкент вилоятининг Нурафшон шаҳридаги истеъмолчиларини табиий газ билан барқарор таъминлашга эришилди.
Муҳтарам Президентимизнинг 2019 йил 20-21 август кунлари Қорақалпоғистон Республикасига ташрифи давомида ҳудудларни ривожлантиришга қаратилган вазифалар белгиланган бўлиб, улардан бири – янги ташкил этилган Бўзатов туманининг аҳолисини табиий газ билан таъминлашдан иборат эди. «Ўзтрансгаз» АЖ тасарруфидаги «Урганчтрансгаз» УК томонидан янги туманда «Бўзатов» газ тақсимлаш станцияси ва унга туташ қарийб 25 км газ қувури тармоғида қурилиш-монтаж ишлари белгиланган муддатда битказилиши натижасида ушбу тумандаги. 3157та хонадонга зангори олов қувурлар орқали етиб борди.
Шунингдек, ўтган йилда магистрал газ қувурларида олиб борилган диагностика натижасида аниқланган қарийб 11 км нуқсонли участкалардаги камчиликлар тўлиқ бартараф этилди. Компрессор станцияларидаги газ ҳайдаш агрегатларининг барчаси техник кўрикдан ўтказилди ҳамда
94 та агрегат таъмирланди. Жумладан, 8 та двигатель Россия, Украина ва Канада давлатларида капитал таъмирланган бўлса, ички имкониятлардан кенг фойдаланган ҳолда валюта маблағларини тежаш мақсадида жамият тизимидаги корхоналар негизида ҳам двигателларни таъмирлаш ишлари йўлга қўйилиб 4 та двигатель жамият мутахасисслари томонидан таъмирланди.
Газ таъминотни барқарорлаштириш мақсадида Газни ер остида сақлаш иншоотларига (Хўжаобод ГЕОСИ, Газли МГҚБ) йил давомида қарийб 1,8 млрд. куб метр табиий газ жамланди. Аввалги йиллардан қолган захира манбалари ҳисобидан 2019/2020 йиллар куз-қиш мавсумида 2,5 млрд. куб метрдан ортиқ табиий газ ҳажмлари олинди ва истеъмолчиларга етказиб берилди.
Республикамиздаги саноат корхоналарини табиий газ билан таъминлаш мақсадида 10та эркин иқтисодий зонада (ЭИЗ) газлаштириш ишлари амалга оширилди. Газ тармоқларининг ЭИЗларга тегишли салкам 60 км ва кичик саноат зоналарига қарашли 61км қисмидаги ишлар тўлиқ якунланиб, фойдаланиш учун тайёр ҳолга келтирилди, шунингдек, 7та фармацевтика саноати зонаси газлаштирилди, 20,5 км газ тармоқлари қурилиб, фойдаланишга топширилди. Жамият томонидан олиб борилган ишларга яна бир мисол тариқасида пойтахтимизнинг Сергели туманида бунёд этилган 170 та 7 қаватли уйларга табиий газ тармоғи тортилганини ҳам айтиб ўтишни жоиз деб биламиз.
Улуғвор марралар ва янги вазифалар
2020 йилда «Ўзтрансгаз» акциядорлик жамияти олдига қўйилган янги вазифалар янада улуғвор. Жорий йилда Республика истеъмолчиларига қарийб 41 млрд. куб метр табиий газ етказиб берилиши режалаштирилган. Жумладан, биринчи чоракда 12 млрд. куб метрдан ортиқ табиий газ етказиб берилди. Шундан 4,2 млрд. куб метрдан ортиғи аҳоли эҳтиёжи учун йўналтирилди.
Албатта жамият ўз олдига қўйган мақсадларига эришиши учун, аввало, пухта замин ҳозирлаш зарур. Бунинг учун жорий йил давомида қарийб 55 км узунликдаги магистрал газ қувурларининг нуқсонли қисмларида 35 км таъмирлаш ва 20 км реконструкция қилиш ишлари режалаштирилган. Жорий йилнинг ўтган 6 ойида магистрал газ қувурлардаги 9 км дан зиёд нуқсонли қисмлари алмаштирилди ва 21 км қисми реконструкция қилинди. Компрессор станцияларидаги газ ҳайдаш агрегатларининг режадаги 89 тасидан 14тасида мукаммал, 18 тасида ўрта, 14 тасида эса жорий таъмирлаш ишлари амалга оширилди.
0
58 
