Ўзбекистон, Туркия, Қирғизистон ва Европанинг бир қатор давлатларида фаолият юритаётган ZELAL TEKSTIL компаниялар гуруҳи – тўқимачилик соҳасида кучли ишлаб чиқариш салоҳиятига эга. Унинг асосчиси ва раҳбари – жаноб Фират ДЕНИЗ тўқимачилик саноатида тан олинган мутахассис ҳисобланади.
Эксклюзив интервьюда у глобал тенденциялар, ўз компаниясининг ишлаш тамойиллари ҳақида сўзлаб берди ҳамда ёш тадбиркорларга фойдали маслаҳатлар берди.
– Жаноб Фират Дениз, Ўзбекистонда ва жаҳонда тўқимачилик соҳасининг ҳозирги ҳолатини қандай баҳолайсиз?
– Замонавий тўқимачилик саноати чуқур трансформация босқичини бошдан кечирмоқда. Ўзбекистонда эса бу соҳанинг жадал ривожланаётганини кўряпмиз: давлат томонидан қўллаб-қувватлаш, экспорт салоҳиятининг ўсиши, инновацияларни жорий этиш – буларнинг барчаси мамлакатни минтақадаги етакчи ўйинчилардан бирига айлантирмоқда.
Глобал миқёсда эса соҳамиз янги муаммоларга – геосиёсий беқарорликдан тортиб логистикадаги чекловларгача дуч келмоқда. Лекин айнан технологиялар бизнинг ишончли ҳамкоримизга айланмоқда. Автоматлаштириш, рақамлаштириш, экологик тоза ишлаб чиқаришга ўтиш – бу энди тренд эмас, балки зарурат. Бугун мослашув тезлиги ҳажмлардан муҳимроқ, барқарор ривожланиш эса қисқа муддатли фойдадан устун.
– Ишлаб чиқариш гуруҳингиз тузилмаси ҳақида сўзлаб беринг. Қайси йўналишларни ривожлантиряпсиз?
– Бизнинг компаниялар гуруҳи вертикал интеграция тамойиллари асосида қурилган. Биз хомашёдан тайёр маҳсулотгача бўлган бутун циклни қамраб оламиз.
● Zelal Tekstil (Тошкент) – бизнинг флагман корхонамиз. Корхона кунига 100 минг кг гача трикотаж матоси ишлаб чиқаради ва энг замонавий ускуналар билан жиҳозланган. Айни пайтда Тошкентдан 20 км узоқликда жойлашган, кунига 150 тонна мато ишлаб чиқарадиган йирик текстиль мажмуаси қурилмоқда (майдони – 110 минг кв. м).
● Zilan Tekstil (Термез) — замонавий ип йигирув корхонаси бўлиб, режалаштирилган қуввати суткасига 35 тонна ип ишлаб чиқаришни ташкил этади. Фабрикада 500 нафар ходим фаолият юритади. Бу корхона ички ва ташқи ишлаб чиқариш объектларини хомашё билан таъминлайдиган асосий бўғин ҳисобланади.
● Zilan Eversun Tekstil (Қара-Балта, Қирғизистон) – трикотаж матоларини ишлаб чиқарувчи корхона. Ассортиментга поларфлис, велсофт, интерлок ва бошқа турдаги матолар киради. Ҳозирги ишлаб чиқариш қуввати – кунига 10 тонна, келгусида 30 тоннагача ошириш режалаштирилган. Фабрика минтақада ижтимоий аҳамиятга эга муҳим рол ўйнайди.
● Deniz Teks — тайёр кийим-кечак ишлаб чиқарувчи корхона. Корхона қуввати бир кунда 50 000 дан ортиқ маҳсулот ишлаб чиқариш имконини беради, уларнинг катта қисми Европа ва МДҲ мамлакатларига экспорт қилинади. Биз маҳсулотларимизнинг юқори сифатини таъминлаш ва эксклюзивлигини кафолатлаш мақсадида ўз корхоналарда ишлаб чиқарилган матолардан фойдаланамиз.
● Девелопмент ва қурилиш – алоҳида йўналиш бўлиб, унда биз саноат ва турар жой лойиҳаларини тўлиқ циклда амалга оширамиз (лойиҳалашдан тортиб фойдаланишга топширишгача).
Барча корхоналар ягона механизм сифатида ишлайди. Бу бизга сифатни назорат қилиш, бозорнинг ўзгарувчан шароитида мослашувчан бўлиш, янги тенденцияларни англаш ва ташқи хатарларни минималлаштириш имконини беради.
– Сизнинг хорижий ваколатхоналарингиз қаерларда жойлашган ва уларнинг роли қандай?
– Биз халқаро тармоқни фаол ривожлантирмоқдамиз. Ваколатхоналар ва филиалларимиз:
● Туркия, Польша (Лодзь), Италия (Прато) – бу ерда дистрибуция, дизайн ва Европа брендлари билан шериклик алоқалари жамланган;
● Россия (Москва, Иваново, Пятигорск), Қозоғистон, Озарбайжон, Арманистон – логистика, сотиш ва мижозларга тўғридан-тўғри етказиб бериш таъминланади;
● Қирғизистон ва Кавказ – бу ерда қайта ишлаш, омборлар ва савдо марказлари жойлашган.
Бундай тақсимот истеъмолчига яқин бўлиш ва бозор ўзгаришларига тез жавоб бериш имконини беради.
– Қайси мамлакатларга маҳсулот экспорт қиласиз ва қайси турлари энг кўп талабга эга?
– Бизнинг экспортимиз Германия, Италия, Франция, Туркия, Россия, Қозоғистон ва Хитой ҳамда 30 дан ортиқ мамлакатларни қамраб олади. Энг машҳур маҳсулотлар: пахта ва полиэфир матолар; тайёр кийим-кечак; экологик тоза ва барқарор технологиялар асосида ишланган маҳсулотлар. Бизнинг маҳсулотимиз юқори сифат, экологик тозалик ва мижоз эҳтиёжларига мослашиш қобилияти билан қадрланади. Халқаро сертификатларга эгамиз, бу бизга хорижий бозорларга муваффақиятли кириш ва жаҳон стандартларига жавоб бериш имконини беради.
– Қурилиш ҳақида сўзладингиз. Бу тўқимачилик соҳаси билан қандай боғлиқ?
– Биз учун қурилиш — бу ривожланишнинг умумий стратегиясининг давомидир. Биз фақат ишлаб чиқариш мажмуаларини эмас, балки турар жойларни ҳам барпо этамиз. Режаларимизда мактаблар ва болалар боғчаларини қуриш ҳам бор. Барча объектларимизда ижтимоий инфратузилма, қуёш панелларидан фойдаланиш ва кўкаламзорлаштирилган ҳудудлар назарда тутилган.
– Сизнинг корпоратив ижтимоий масъулият дастурингизга нималар киради?
– Биз инсонларга сармоя киритамиз: ижтимоий объектлар ва турар жой мажмуаларини барпо этамиз, қулай ва хавфсиз меҳнат шароитларини яратишга эътибор қаратамиз, тўлиқ овқатланишни таъминлаймиз, транспорт хизматларини кўрсатамиз, дам олиш ҳудудларини ташкил этамиз. Шунингдек, ходимларимиз учун ўқув ва малака ошириш курсларини ўтказамиз. Бизнинг мақсадимиз – фақат ходим ёллаш эмас, балки ҳар бир инсон жамоанинг бир қисми ва умумий ишда муҳим иштирокчи эканлигини ҳис қиладиган муҳит яратишдан иборат.
– Кейингги 5–10 йилда гуруҳ олдига қандай вазифалар қўйилган?
● экспортни ошириш ва етказиб бериш географиясини кенгайтириш;
● янги бозорларни эгаллаш;
● яшил технологияларни жорий этиш;
● рақамлаштириш ва автоматлаштиришни давом эттириш;
● малакали кадрларни тайёрлашга сармоя киритиш бизнинг асосий вазифамиз.
Мақсадимиз эса фақат ишлаб чиқарувчи бўлиб қолмасдан, тўқимачилик саноатининг келажагини шакллантираётган етакчига айланишдир.
– Жаноб Фират Дениз, ўзингиз ҳақингизда ҳам бироз сўзлаб берсангиз. Сизнинг касбий фаолиятингиз нимадан бошланган? Ёш тадбиркорларга қандай маслаҳатлар берасиз?
– Менинг фаолиятим болаликдан бошланган – мен кўпинча амаким билан фабрикаларга борганман, у ўз ишининг ҳақиқий устаси эди. Айнан ўша ерда, ускуналар ва матолар орасида менинг биринчи мактабим бўлган: кузатганман, ўрганганман, ҳаракат қилганман. Ҳали ҳам биринчи маротаба ўзим ишлаб чиқарган тўқимани эслайман. Бу тажриба менга меҳнатга ҳурмат билан қарашни, ишлаб чиқариш жараёнларини ички томондан тушунишни ва масъулиятни ўз зиммамга олишдан қўрқмасликни ўргатган.
Йиллар ўтиши билан ҳаёт менга ҳар томонлама ва қимматли тажриба берди. Энг муҳими – бирор муҳим нарсага эришиш учун таваккал қилиш керак. Аммо таваккални ҳам ақл билан қилиш керак.
Ёшларга маслаҳатим: цехларга, омборларга, устахоналарга боринглар – айнан ўша ерда касбни ҳақиқий тушуниш бошланади. Хатолардан қўрқманглар, улар ўсишнинг бир қисмидир. Ўрганинглар, яна ўрганинглар. Ишингизни қизиқиш билан, ҳалол ва қалбдан қилинг – шунда муваффақиятга албатта эришасиз.
Fikr bildirish